Frigya _{Midas Kenti Kazıları ve Dağlık Frigya Bölgesi'ndeki Araştırmalar}

Dilerim dünya -bilim dünyası- Bayan Haspels'ten, onun sürdürdüğü alçak gönüllü, destansı yaşamdan, sade dış görünüşünün altında mütevazi bir biçimde gizli kalmış gerçek kişiliğinden haberdardır. O, gerçek anlamda, tanınmayı ve hatırlanmayı hak ediyor aslına bakılırsa, önemsenmeyi de. -Halet Çambel Emilie Haspels (1894 - 1980), Hollandalı arkeolog, günümüzde bilindiği üzere Frigya İmparatorluğu'nun (İÖ 9. - 7. yy) dinî merkezi olan Midas Kenti'ninde yaptığı kazıyı anlatıyor. Bugün hala bozulmamış coşkun bir tabiatta yer alan kayadan kesilmiş Frig anıtlarının serüvenli tetkikini de kaleme alıyor. Emilie Haspels, kendi arkeolojik bulgularının sunumuyla aynı dokuda sentezleyerek, 2. Dünya Savaşı öncesinde ve sonrasında kırsal Türkiye'deki geleneklerden ve kültürden bahsediyor. Yazma konusundaki canlı üslubu insanı hayrete düşürüyor. Zaman zaman, bazı şeyleri sanki yalnızca birkaç saat öncesinde yaşamış gibi hissettiriyor. İnsanda bazen, kâğıda aktardığı konuşmaları az önce yaptığı, işçilerin parlayan küreklerine yansıyan güneş ışığını az önce gördüğü ve terk edilmiş bir kocanın kayadan kesilmiş mezardaki boş rakı şişelerini Haspels'in çok kısa bir süre önce keşfettiği izlenimi yaratıyor. Sanki Yazılıkaya'nın atmosferini son defa hissetmesinin ya da B mağarasındaki heykeli meydana çıkartmasının üzerinden çok kısa bir zaman geçmiş gibi hissettiriyor her zaman.