İhvan-ı Safa'da Varlık Düşüncesi

İhvan-ı Safa düşüncesinde Tanrının yaratması iki şekilde gerçekleşmektedir. Bunlardan birincisi kevn kavramıyla ifade ettikleri aracısız, yani yoktan yaratma, ki onlar aklın bu şekilde yaratılmış olduğu kanaatine taşımaktadırlar; ikincisi ise kevnden sonra meydana gelen varlıklar kanalıyla bir yaratmadır, ki bunu da halk kavramıyla ifade ederler. Dolayısıyla İhvan-ı Safa'ya göre yaratma (halk), bir meydana çıkarma ve tekrar asla döndürmeden ibarettir. İhvan-ı Safa insan ruhunun bütün bedene nüfuz edip onu yönetmesi gibi, Külli Nefsin de alem ruhu olarak bütün aleme nüfuz ettiği ve alemdeki bütün etkinlikleri Külli Nefs ve onun güçleri aracılığıyla gerçekleştiği inancını taşır. Dolayısyla Tanrı, bütün cismani alemi Külli Nefs ve güçleri aracılığıyla yönetir. Onlara göre, alemde etkin bu ruhani güçlerin dindeki adı Melaike, felsefe dilindeki adı ise tabii güçler ve tabiattır.