İran'da Modernleşme ve Din Adamları

Stok Kodu:
9789944334761
Boyut:
13.50x19.50
Sayfa Sayısı:
331
Basım Yeri:
İstanbul
Baskı:
1
Basım Tarihi:
2008-01
Kapak Türü:
Ciltsiz
Kağıt Türü:
2. Hamur
Dili:
Türkçe
9789944334761
403302
İran'da Modernleşme ve Din Adamları
İran'da Modernleşme ve Din Adamları
17.00

Yirminci yüzyılda İran, siyasi yapının değişimini hedef alan iki büyük devrim yaşamıştır. Bunlardan birincisi yüzyılın başlarında Meşrutiyet hareketi (1905-11), ikincisi ise 1978-79 İslam devrimidir. Her iki devrim de farklı beklentilerle hareket eden değişik grupların koalisyonuyla gerçekleşmiş olmasına rağmen onları bir arada tutan, ortak düşman; yani mevcut siyasi yapı ve despotizmin ortadan kaldırılmasıdır. 1890 yılından günümüze gelinceye kadar İran tarihinin en belirgin özelliklerinden birisi, Şii ulemayla ülkenin liberal ve modernist unsurlarının hükümete ve bazen de dış güçlere karşı yürütmüş oldukları ittifaklardır. Siyasi menfaatlerin geçici dostluklara izin verdiği ve hatta bunu zorunlu kıldığı düşünülse de, bu tür ittifakların arkasında daha derin gerçeklerin yattığı gözden kaçmamalıdır. İran'daki dini hiyerarşinin mensuplarıyla Batı tandanslı liberal ve modernistlerin arasındaki ilişkinin benzerini, başka bir ülkede görmek biraz zordur. Bu, kitle hareketlerine katılan tabandan ziyade, lider tipolojisinin farklılığından kaynaklanmaktadır. Meşrutiyet hareketi, Batılı ideolojilerden ilham alıp Batı tipi bir anayasayı savunan liberal modernistlerin zaferiyle sonuçlanmış olmasına rağmen 1978-79 İran devrimi, İslam'ın altın çağından ilham aldığını ileri sürüp modern çağı geleneksel Şii fıkhının sınırları içine sıkıştırmak isteyen ulemanın zaferiyle sonuçlanmıştır.

Yirminci yüzyılda İran, siyasi yapının değişimini hedef alan iki büyük devrim yaşamıştır. Bunlardan birincisi yüzyılın başlarında Meşrutiyet hareketi (1905-11), ikincisi ise 1978-79 İslam devrimidir. Her iki devrim de farklı beklentilerle hareket eden değişik grupların koalisyonuyla gerçekleşmiş olmasına rağmen onları bir arada tutan, ortak düşman; yani mevcut siyasi yapı ve despotizmin ortadan kaldırılmasıdır. 1890 yılından günümüze gelinceye kadar İran tarihinin en belirgin özelliklerinden birisi, Şii ulemayla ülkenin liberal ve modernist unsurlarının hükümete ve bazen de dış güçlere karşı yürütmüş oldukları ittifaklardır. Siyasi menfaatlerin geçici dostluklara izin verdiği ve hatta bunu zorunlu kıldığı düşünülse de, bu tür ittifakların arkasında daha derin gerçeklerin yattığı gözden kaçmamalıdır. İran'daki dini hiyerarşinin mensuplarıyla Batı tandanslı liberal ve modernistlerin arasındaki ilişkinin benzerini, başka bir ülkede görmek biraz zordur. Bu, kitle hareketlerine katılan tabandan ziyade, lider tipolojisinin farklılığından kaynaklanmaktadır. Meşrutiyet hareketi, Batılı ideolojilerden ilham alıp Batı tipi bir anayasayı savunan liberal modernistlerin zaferiyle sonuçlanmış olmasına rağmen 1978-79 İran devrimi, İslam'ın altın çağından ilham aldığını ileri sürüp modern çağı geleneksel Şii fıkhının sınırları içine sıkıştırmak isteyen ulemanın zaferiyle sonuçlanmıştır.

Yorum yaz
Bu kitabı henüz kimse eleştirmemiş.
Kapat