Yazmak
"Okuyucu, bu kitap iyi niyetle yazıldı. Bu kitabı, yakınlarımın ve dostlarımın rahatlığı için yazdım. Beni yitirdikleri zaman (ki yakında buna kadeh kaldıracaklardır), kişiliğim ve durumum konusunda bilmedikleri şey kalmasın, bildikleri daha canlı, daha ayrıntılı olsun istedim."
Montaigne'in ünlü Denemeler'inden yazı sanatı üzerine özenle seçilmiş metinler...
Edebiyat Dersleri
Schopenhauer Edebiyat Dersleri'nde hem eski bilinen, hem de daha önce hiç duyulmamış aforizma ve düşüncelerine yer vermiş. En çarpıcı kısımları ise kendi döneminin yazar ve eleştirmenlerine, dili yozlaştırmalarından ötürü yaptığı acımasız eleştiriler.
Schopenhauer'in edebiyat ile ilgili düşünceleri halen hararetle tartışılıyor.
Kant ve Platon'un etkisi altında kalmış olan Schopenhauer, Alman felsefeciler içerisinde dünyanın irrasyonel bir iradeye dayandığını dile getiren ilk kişidir.
Onun edebiyat ve felsefeye olan bakış açısını en iyi şu sözleri özetler: "Yürüyüş için baston neyse kalemin ucu için de düşünce odur. Fakat en rahat yürüyüş bastonsuz olandır ve en mükemmel düşünce şekli de kalemsiz olandır."
Schopenhauer, edebiyata hiçbir felsefecinin olmadığı derecede yakın olmuştur. Edebiyat Dersleri'nde birçok esaslı noktaya acımasızca, sansürsüz dokunmuştur. Bu dokunuşların günümüzde halen geçerli olması, okumayı daha keyifli hale getirmektedir. Bu nedenle günümüz yazarlarının, edebiyatçılarının kendi yollarında ilerlemelerine rağmen zaman zaman durup bu adamın yıllar önce yazdıklarına kulak vermeleri gerekir. Bize yılların ve satırların arasından parmak sallarcasına seslenen bu felsefecinin tespitleri ve bakış açısı, kendi dönemindeki insanların ihtiyaç ve fikirlerinin günümüz insanından farklı olmasına rağmen, halen geçerlidir.
Yeni Roman
Yeni Roman, romancı ve sinemacı Alain Robbe-Grillet'nin ilk kez 1963'te yayımlanan ve 1956-1963 yılları arasında yazdığı edebiyat incelemelerinden oluşuyor. Robbe-Grillet bu kitaptaki denemeleriyle Balzac türü romana karşı çıkarken ortaya manifesto değerinde bir eser koyuyor ve 1950'li yılların başlarında sökün etmeye başlayan Yeni Roman'ın da savunuculuğunu üstleniyor.
Bu akımın teorisyenlerinden Jean Ricardou Yeni Roman'ı en iyi şu sözlerle açıklıyordu: "Roman artık bir serüvenin yazısı değil bir yazının serüvenidir."
Kafka, Virginia Woolf gibi yabancı yazarlardan daha çok etkilenen, Balzac tarzı romanı reddeden yeni romancıların çoğunluğu A. Robbe-Grillet, C. Simon, C. Mauriac, J. Lindon, R. Pinget, S. Beckett, N. Sarraute, C. Ollier gibi Fransız ve Fransızca yazan yazarlardan oluşuyordu. Bu romancılar aynı zamanda Stendhal ve Flaubert etkilerini de reddetmeden Albert Camus'nün Yabancı ve Sartre'ın Bulantı romanlarını baştacı ediyorlardı.
Genç Edebiyatçı Arkadaşlara Bazı Tavsiyeler
Dünya edebiyatının "dediğini yap yaptığını yapma" denilebilecek belki de tek yazarıdır Baudelaire.
Der ki:
"Sevgili genç edebiyatçılar!
Burada okuyacağınız davranış kuralları deneyimlerin meyvesidir; deneyim bir miktar yanılgı da içerir; bütün yazarlar benzer yanılgılara düştüğünden - tümüne veya birçoğuna - burada aktaracağım kendi deneyimlerimin tüm yazarlar tarafından doğrulanacağını umuyorum.
Söz konusu davranış kuralları, size bu alanda yol gösterici olmanın dışında bir niyet, çocuksu ve kibar yurttaşlık kanunundan öte bir fayda sağlamayacak. Ama ne fayda! Yurttaşlar kanununun, anlayışlı ve iyi kalpli bir Warens kadını, giyinme sanatının ise bir anne tarafından yazıldığını düşünsenize! Bu sebeple ben de gençler için önerdiğim bu davranış kurallarını dostça bir sevecenlikle anlatacağım."
Nasıl Yazıyorlar?
Yazarların en önemli ve hassas noktaları yazı odaları... Buralara girmek herkesin harcı değil. Bu odalar korundukça ve kollandıkça, yazarlar büyürler. Bu odalar son yıllarda şeffaflaşıyor yazarların iradesi dışında. Yazmanın bir okulu yoksa ve yazı sanatının damarlarından hala kan akıyorsa ustadan çırağa gerçekleşen bu miras yazı sanatının bütün özel niteliklerinin devamı anlamına geliyor.
40 çağdaş yazar kendi odalarını bütün okurlara ve yazarlara açtı Nasıl Yazıyorlar ile. Türk sanatının ve Türkiye'nin ilk yazı sanatı ve kültürü dizisi Yazıyor bu kitapla çok önemli bir misyonu yerine getiriyor.
Yazmak
"Okuyucu, bu kitap iyi niyetle yazıldı. Bu kitabı, yakınlarımın ve dostlarımın rahatlığı için yazdım. Beni yitirdikleri zaman (ki yakında buna kadeh kaldıracaklardır), kişiliğim ve durumum konusunda bilmedikleri şey kalmasın, bildikleri daha canlı, daha ayrıntılı olsun istedim."
Montaigne'in ünlü Denemeler'inden yazı sanatı üzerine özenle seçilmiş metinler...
Edebiyat Dersleri
Schopenhauer Edebiyat Dersleri'nde hem eski bilinen, hem de daha önce hiç duyulmamış aforizma ve düşüncelerine yer vermiş. En çarpıcı kısımları ise kendi döneminin yazar ve eleştirmenlerine, dili yozlaştırmalarından ötürü yaptığı acımasız eleştiriler.
Schopenhauer'in edebiyat ile ilgili düşünceleri halen hararetle tartışılıyor.
Kant ve Platon'un etkisi altında kalmış olan Schopenhauer, Alman felsefeciler içerisinde dünyanın irrasyonel bir iradeye dayandığını dile getiren ilk kişidir.
Onun edebiyat ve felsefeye olan bakış açısını en iyi şu sözleri özetler: "Yürüyüş için baston neyse kalemin ucu için de düşünce odur. Fakat en rahat yürüyüş bastonsuz olandır ve en mükemmel düşünce şekli de kalemsiz olandır."
Schopenhauer, edebiyata hiçbir felsefecinin olmadığı derecede yakın olmuştur. Edebiyat Dersleri'nde birçok esaslı noktaya acımasızca, sansürsüz dokunmuştur. Bu dokunuşların günümüzde halen geçerli olması, okumayı daha keyifli hale getirmektedir. Bu nedenle günümüz yazarlarının, edebiyatçılarının kendi yollarında ilerlemelerine rağmen zaman zaman durup bu adamın yıllar önce yazdıklarına kulak vermeleri gerekir. Bize yılların ve satırların arasından parmak sallarcasına seslenen bu felsefecinin tespitleri ve bakış açısı, kendi dönemindeki insanların ihtiyaç ve fikirlerinin günümüz insanından farklı olmasına rağmen, halen geçerlidir.
Yeni Roman
Yeni Roman, romancı ve sinemacı Alain Robbe-Grillet'nin ilk kez 1963'te yayımlanan ve 1956-1963 yılları arasında yazdığı edebiyat incelemelerinden oluşuyor. Robbe-Grillet bu kitaptaki denemeleriyle Balzac türü romana karşı çıkarken ortaya manifesto değerinde bir eser koyuyor ve 1950'li yılların başlarında sökün etmeye başlayan Yeni Roman'ın da savunuculuğunu üstleniyor.
Bu akımın teorisyenlerinden Jean Ricardou Yeni Roman'ı en iyi şu sözlerle açıklıyordu: "Roman artık bir serüvenin yazısı değil bir yazının serüvenidir."
Kafka, Virginia Woolf gibi yabancı yazarlardan daha çok etkilenen, Balzac tarzı romanı reddeden yeni romancıların çoğunluğu A. Robbe-Grillet, C. Simon, C. Mauriac, J. Lindon, R. Pinget, S. Beckett, N. Sarraute, C. Ollier gibi Fransız ve Fransızca yazan yazarlardan oluşuyordu. Bu romancılar aynı zamanda Stendhal ve Flaubert etkilerini de reddetmeden Albert Camus'nün Yabancı ve Sartre'ın Bulantı romanlarını baştacı ediyorlardı.
Genç Edebiyatçı Arkadaşlara Bazı Tavsiyeler
Dünya edebiyatının "dediğini yap yaptığını yapma" denilebilecek belki de tek yazarıdır Baudelaire.
Der ki:
"Sevgili genç edebiyatçılar!
Burada okuyacağınız davranış kuralları deneyimlerin meyvesidir; deneyim bir miktar yanılgı da içerir; bütün yazarlar benzer yanılgılara düştüğünden - tümüne veya birçoğuna - burada aktaracağım kendi deneyimlerimin tüm yazarlar tarafından doğrulanacağını umuyorum.
Söz konusu davranış kuralları, size bu alanda yol gösterici olmanın dışında bir niyet, çocuksu ve kibar yurttaşlık kanunundan öte bir fayda sağlamayacak. Ama ne fayda! Yurttaşlar kanununun, anlayışlı ve iyi kalpli bir Warens kadını, giyinme sanatının ise bir anne tarafından yazıldığını düşünsenize! Bu sebeple ben de gençler için önerdiğim bu davranış kurallarını dostça bir sevecenlikle anlatacağım."
Nasıl Yazıyorlar?
Yazarların en önemli ve hassas noktaları yazı odaları... Buralara girmek herkesin harcı değil. Bu odalar korundukça ve kollandıkça, yazarlar büyürler. Bu odalar son yıllarda şeffaflaşıyor yazarların iradesi dışında. Yazmanın bir okulu yoksa ve yazı sanatının damarlarından hala kan akıyorsa ustadan çırağa gerçekleşen bu miras yazı sanatının bütün özel niteliklerinin devamı anlamına geliyor.
40 çağdaş yazar kendi odalarını bütün okurlara ve yazarlara açtı Nasıl Yazıyorlar ile. Türk sanatının ve Türkiye'nin ilk yazı sanatı ve kültürü dizisi Yazıyor bu kitapla çok önemli bir misyonu yerine getiriyor.
