"Özgürlüğü seven bir insandı Hayg, Pel'e boyun eğmek istemedi. Oğlu Armenag'ın doğumundan sonra Babil'den ayrıldı, kuzeye, Ararad ülkesine göç etti. Oğulları, torunları, güçlü kuvvetli üç yüz adamı, hizmetkârları ve yandaşları, yani tüm soyuyla bir dağın eteğindeki ovaya yerleşti. Oraya evvelce gelip yurt tutmuş az sayıda insan da ona boyun eğdi. Hayg tüm bunları torunu Gatmos'a bıraktı, ailesini ve maiyetinden kendine yakın olanları yanına alarak, kuzeybatıya yöneldi, bir yaylada konakladı. Torkom'un soyundan gelenlerin yaşadığı yer olduğunu belirtmek için o yöreye Hark, orada kurduğu köye ise Haygaşen adını verdi. Nuh Peygamber'in oğullarından Didan'ın soyunda gelen Pel ise krallığını herkese kabul ettirdikten sonra, oğullarından birini maiyetiyle kuzeye gönderdi. Hayg'a şu haberi iletti. "Niçin o soğuk, buzlu yerde yaşıyorsun? Gururunun buzlarını kır, soğuk tabiatını ısıt, bana boyun eğ. Gel, ülkemin beğendiğin herhangi yerinde barış içinde yaşa. " Hayg'ın yanıtı sert oldu, Pel'in elçilerini Babil'e elleri boş gönderdi."
İstanbul'daki Ermeni okullarında uzun yıllar, felsefe, eski Ermenice, Ermeni dili ve edebiyatı dersleri veren, Türkçe karşılıklar içeren Ermenice sözlüğüyle bir kuşağın belleğine kazınan, yaşamı boyunca edebiyat ve tarih üzerine yaptığı çalışmalarda bir çok Ermenice kaynağa inen Keğam Kerovpyan'ın (İşkol) titiz çalışmasının bir ürünü olan Mitolojik Ermeni Tarihi, Ermeniler'in Anadolu'daki varlığı, bir medeniyet olarak ortaya çıkışları üzerine Ermeni mitiolojisindeki efsane ve söylencelerin yanı sıra yazılı kaynaklara dayanan bir tarih kitabı sunuyor. Keğan Kerovpyan'ın Ermeni tarihini bütünüyle ele almayı düşündüğü, ancak vefatı nedeniyle gerçekleştiremediği 6 ciltlik eserinin ilk cildi olan Mitolojik Ermeni Tarihi 'nin son bölümünde, Ermeni halkının ve dilinin doğuşu üzerine son yüzyılda yapılan bilimsel tartışmalara genel bir bakış niteliğindeki akademik bir ek de bulunuyor.
"Özgürlüğü seven bir insandı Hayg, Pel'e boyun eğmek istemedi. Oğlu Armenag'ın doğumundan sonra Babil'den ayrıldı, kuzeye, Ararad ülkesine göç etti. Oğulları, torunları, güçlü kuvvetli üç yüz adamı, hizmetkârları ve yandaşları, yani tüm soyuyla bir dağın eteğindeki ovaya yerleşti. Oraya evvelce gelip yurt tutmuş az sayıda insan da ona boyun eğdi. Hayg tüm bunları torunu Gatmos'a bıraktı, ailesini ve maiyetinden kendine yakın olanları yanına alarak, kuzeybatıya yöneldi, bir yaylada konakladı. Torkom'un soyundan gelenlerin yaşadığı yer olduğunu belirtmek için o yöreye Hark, orada kurduğu köye ise Haygaşen adını verdi. Nuh Peygamber'in oğullarından Didan'ın soyunda gelen Pel ise krallığını herkese kabul ettirdikten sonra, oğullarından birini maiyetiyle kuzeye gönderdi. Hayg'a şu haberi iletti. "Niçin o soğuk, buzlu yerde yaşıyorsun? Gururunun buzlarını kır, soğuk tabiatını ısıt, bana boyun eğ. Gel, ülkemin beğendiğin herhangi yerinde barış içinde yaşa. " Hayg'ın yanıtı sert oldu, Pel'in elçilerini Babil'e elleri boş gönderdi."
İstanbul'daki Ermeni okullarında uzun yıllar, felsefe, eski Ermenice, Ermeni dili ve edebiyatı dersleri veren, Türkçe karşılıklar içeren Ermenice sözlüğüyle bir kuşağın belleğine kazınan, yaşamı boyunca edebiyat ve tarih üzerine yaptığı çalışmalarda bir çok Ermenice kaynağa inen Keğam Kerovpyan'ın (İşkol) titiz çalışmasının bir ürünü olan Mitolojik Ermeni Tarihi, Ermeniler'in Anadolu'daki varlığı, bir medeniyet olarak ortaya çıkışları üzerine Ermeni mitiolojisindeki efsane ve söylencelerin yanı sıra yazılı kaynaklara dayanan bir tarih kitabı sunuyor. Keğan Kerovpyan'ın Ermeni tarihini bütünüyle ele almayı düşündüğü, ancak vefatı nedeniyle gerçekleştiremediği 6 ciltlik eserinin ilk cildi olan Mitolojik Ermeni Tarihi 'nin son bölümünde, Ermeni halkının ve dilinin doğuşu üzerine son yüzyılda yapılan bilimsel tartışmalara genel bir bakış niteliğindeki akademik bir ek de bulunuyor.
