Ümit Kaftancıoğlu Öykü Ödülleri - 2014 _{Güneş Mektupları}

Pir Sultan'la başlayan, nice halk ozanı ile süren muhalefet ve daha iyi için savaşım geleneğini sözlü edebiyattan yazılı alana taşıyan en önemli bileşen kanımca köy enstitülü yazarlar olmuştur. Genç yaşta yokluk, yoksulluğun sırtından, ağakapılarından kurtarılan çocuklar Tonguç Baba'nın kuçağında "insanca" üretmek ve üleşmenin tadına varmış; Anadolu köylüsünü yüzyıllarca "cefakar" diye de yarı pohpohlayarak yaşatanlara karşı bilenmiş bıçak haline gelmiştir. Günümüze değin süregelen devrimci hareketin ana motorlarından biri toplumsal çelişkiyi, sınıfsal çatışmayı iliklerine kadar yaşamış olan köy enstitülü öğretmenlerdir.

Köy entstitüleri Anadolu'nun devrimci seferberliği, güneşe akını idi. Ne yazık ki ve çoğu örnekte olduğu gibi uzun sürmedi, sürdürülmedi. Bağnazlığa, komprador burjuvaziye boyun eğen dirayetsiz yöneticiler önce yozlaştırdı, sonradan tümüyle kapattı bu insanca yaşam okullarını. Garip'leri Ümit'lere dönüştüren bu çark kırıldı gitti. Çağdaşlığa dönük çabada devlet desteğinin sonlanması ile sivil girişimcilere kaldı bu işlev...