Cicero, Yasalar Üzerine’de yasaların doğasını, gerekliliğini, hayatımızın hangi alanlarına nasıl müdahil olduğunu, vatandaş ile devlet arasındaki karşılıklı sorumlulukları ve tüm bunlarla bağlantılı olarak adalet fikrinin nereden filizlendiğini tartışıyor. Cicero’nun kurgusal karakterler aracılığıyla inşa ettiği ve Roma İmparatorluğu’nun en çalkantılı dönemlerinden birinde kaleme aldığı bu metin, kendisinden bin yılı aşkın bir süre sonra Thomas Aqunias’ın biçimlendireceği “doğal hukuk” kavramına ilişkin çarpıcı gözlemler barındırıyor:
“Doğanın insanlara ne bahşettiğini, insan zihninin ne kadar harika şeyleri idrak edebildiğini, hangi görevi yerine getirmek için dünyaya geldiğimizi, insanları birleştirenin ne olduğunu ve insanlar aralarında nasıl doğal bir bağ bulunduğunu bu denli açıklayacak hiçbir tartışma konusu olmadığını anlamalısın. Bunları açıkladığımızda, yasaların ve adaletin kaynağını bulabiliriz.”
Cicero, Yasalar Üzerine’de yasaların doğasını, gerekliliğini, hayatımızın hangi alanlarına nasıl müdahil olduğunu, vatandaş ile devlet arasındaki karşılıklı sorumlulukları ve tüm bunlarla bağlantılı olarak adalet fikrinin nereden filizlendiğini tartışıyor. Cicero’nun kurgusal karakterler aracılığıyla inşa ettiği ve Roma İmparatorluğu’nun en çalkantılı dönemlerinden birinde kaleme aldığı bu metin, kendisinden bin yılı aşkın bir süre sonra Thomas Aqunias’ın biçimlendireceği “doğal hukuk” kavramına ilişkin çarpıcı gözlemler barındırıyor:
“Doğanın insanlara ne bahşettiğini, insan zihninin ne kadar harika şeyleri idrak edebildiğini, hangi görevi yerine getirmek için dünyaya geldiğimizi, insanları birleştirenin ne olduğunu ve insanlar aralarında nasıl doğal bir bağ bulunduğunu bu denli açıklayacak hiçbir tartışma konusu olmadığını anlamalısın. Bunları açıkladığımızda, yasaların ve adaletin kaynağını bulabiliriz.”
