Yeni Savaş Sanatı

Gérard Chaliand'ın ‘‘Yeni Savaş Sanatı'' adlı kitabı Avesta Yayınları arasında çıktı. Sun Tzu, yirmi beş asır önce, Savaş Sanatı adlı eserinde "Eğer hem kendini hem de düşmanını tanımıyorsan, her savaşta yenik düşersin" diye yazıyordu. Irak ve Afganistan savaşlarına düşmanı kültürel olarak gerçekten tanıyarak girişildiği söylenemez. Bunun kadar ciddi, fakat daha paradoksal olan ise, kendilerini iyi tanıdıklarına inanan Batılı toplumların kendi dönüşümlerini ve bundan doğan askeri sonuçları yanlış hesaplıyor olmalarıdır. Şu halde, çatışmaların kısa sürmesini ve galibiyetle sonlanmasını isteyen kamuoylarında çatışmaların deprem merkezinin gittikçe yerleştiğinin görüldüğü sırada Kuzey yarımküre uzun zamandan beri demografik bir gerileme göstermektedir. Yaşlanan bir nüfusun duyarlığı askeri kayıpları kötü karşılıyor. Oysaki asimetrik denen savaşlar, doğaları gereği, yıpratma savaşlarıdır... Batılı birlikler bugün düzensiz savaşları kazanabilirler mi? Hâlâ birlikte müdahale etmekte iyi mi ediyorlar? Yeni stratejiler sayesinde bugünden sonra üstün gelebilecekler mi? Bu sorular, savaşın sonsuz sanatını yeniden düşünmek için bu denemenin ortaya koyduklarından bir kaçıdır. Gêrard Chaliand çatışma uzmanıdır ve yıllar boyunca süren alan araştırmaları ona Asya, Afrika ve Latin Amerika'daki ve son yıllarda, Irak ve Afganistan'daki silahlı mücadeleler hakkında deneyim kazandırmıştır. Chaliand Ena, Collège Interarmées de Défense, Harvard, Berkeley ve diğer birçok yabancı üniversitede ders vermiştir. Atlas adlı eserleriyle (J.-P. Rageau ile birlikte) jeopolitik bakımından yararlı bilgilerin ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Askeri alandaki yapıtları (L'Amérique en guerre, Le Rocher, 2007; Histoire du terrorisme, Bayard, 2004) strateji sorunları ve düzensiz savaşlar hakkında yeni bir yaklaşım ortaya koymaktadırlar. Türkiye'de Meşa bi serhişkî (şiir, Fransızca-Kürtçe, Fransızcadan Kürtçeye Çeviren: Fawaz Husên, Avesta, İstanbul, 2005) ve Hatıramın Hatırası (roman, Fransızcadan Çeviren: Rûken Bağdu Keskin, Avesta, İstanbul, 2006) adlı kitapları yayımlanmıştır. Hunera Şer a Nû Kitêba lêkolîner û stratejîstê navdar Gérard Chaliand a bi navê ‘‘Hunera Şer a Nû'' di nav weşanên Avesta de derket. Sun Tzu 2500 sal berê di kitêba xwe ya bi navê ‘‘Hunera Şer'' de digot, ‘‘Heger tu xwe jî û dijminê xwe jî nas nekî tê di her şerî de têk biçî.'' Chaliand dibê Rojava bêyî ku bi awayekî kulturî dijminê xwe binasî şerê Afganistan û Iraqê da destpêkirin. Kitêb ji sê beşan pêk tê; di Secereya Şer de, ji destpêkê ta şerê gêrîllayî li ser dîroka şer disekine, beşa duyem ji Şerên Kolonyalîst pêk tê û beşa sêyem jî ji Şerên Asîmetrîk re hatiye veqetandin. Nivîskar dibê herçiqas hêz bi hev re neyên muqayesekirin jî, di şerê asîmetrîk de têkçûn tune ye, heta yek ji hêzên di şer de qebûl neke ku têk çûye. Nivîskar şerê çeçen û ê kurdan ku li hember Rûsya û Tirkiye didin, du dewletên ku hê jî adetên despotîk didomînin, ji şerê din vediqetîne, lê dibê di encamê de Tirkiye ê mecbûr bimîne ku mafên kurdan qebûl bike.